Dr. Öğr. Üyesi Ahu Gökçe’ye TÜBİTAK ARDEB 3501 Kariyer Programı’ndan Destek

Görsel dünyamızda bulundukları ortamdan farklılaşıp dikkat çeken, özellikleri bakımından uç değere sahip nesneler bulunur. Örneğin, akciğer röntgenindeki tümör, el bagajındaki bıçak, sürüş sırasında yola aniden çıkan hayvanlar beklenmedik, az rastlanan, çevresinden görsel ve anlamsal bağlama uygunluk açısından farklılaşan ve uç değer özellikleri barındıran nesnelerdir. Mekânsal dikkat süreçleri, bu nesnelerin tespitinde nesnelerin tanımlanıp birçok önemli görevin doğrulukla yapılabilmesini sağlar.

Bugüne dek yürütülen araştırmalarda nesnelerin görsel özelliklerinden bağımsız, mekânsal dikkatin nereye yönlendirilmiş olduğunun uç değerli nesnenin tespitini nasıl etkilediği detaylıca incelenmemişti. Üniversitemizin Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Ahu Gökçe, uç değer özellikleri barındıran bu tür nesnelerin tanımlanmasında görsel-mekânsal dikkat süreçlerinin etkisini incelemeyi amaçlayan “Seçici Görsel-Mekânsal Dikkat Süreçleri ve Anlamsal Bağlamın Uç Değerlerin Saptanma ve Temsiline Etkisi” (The Effects of Selective Visuospatial Attention Processes and Semantic Context on Outlier Detection and Representation Performance) başlıklı proje ile TÜBİTAK ARDEB 3501 Kariyer Programı kapsamında destek almaya hak kazandı.

Bu proje kapsamında Dr. Gökçe, Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Prof. Ayşecan Boduroğlu’yla birlikte, bir seri deneyde hem basit görseller hem de günlük hayatta karşılaşılan görsel sahneler kullanılarak anlamsal bağlamın yarattığı beklentiler aracılığıyla, mekânsal dikkat süreçlerinin uç değerin tespit, temsil ve işlenişine etkisini inceleyecek. Projenin bir bölümünde mekânsal yanlılık ile görsel ve uzamsal düşünme stilinin etkisini incelemek amacıyla sosyal bilim ve mimarlık öğrencilerinin performansları karşılaştırılacak.

Elde edilecek bulgular görsel algı, seçici-mekânsal dikkat ile bireysel farklılıklar (sosyal bilim veya mimarlık eğitiminden geçmek) literatürlerinden beslenerek uç değerlerin temsiline dair daha geniş kapsamlı katkı sunmaya aday. Görsel dikkat ve uç değerli uyaranın işlenmesi arasındaki ilişkinin irdelenmesi sonucu elde edilecek bulguların uzamsal düşünme mekanizmalarının eğitim, trafik ve sürüş davranışı gibi günlük hayat aktivitelerinde, güvenlik ve tıbbi görüntüleme gibi uzmanlık gerektiren alanlar ile çevrimiçi eğitimin iyileştirilmesi gibi uygulamalı alanlarda faydalı olması öngörülüyor.